تپه خالصه- زيستگاه 8 هزار ساله انسان در ابهر آزربايجان مطالعه مي‌شود
جام جم آنلاين: براي نخستين‌بار هياتي متشکل از باستان‌شناسان ايراني کاوش در محوطه‌اي باستاني در منطقه خرمدره ابهر را آغاز مي‌کنند. اين کاوش‌ها پرده از ابهامات و رازهاي سکونت انسان در 8 هزار سال قبل اين منطقه باستاني برمي‌دارد و تقابل‌ها، تشابهات و تفاوت‌هاي فرهنگي ميان اين منطقه با دو بخش شمال غرب کشور و مرکز فلات ايران را مورد مقايسه قرار مي دهد.
کاوش‌هاي باستان‌شناسي تپه خالصه در حوزه خرمدره ابهر، براي نخستين بار پرده از ابهامات و ناشناخته‌هاي اين منطقه باستاني در هزاره ششم و پنجم پيش از ميلاد برمي‌دارد. اين کاوش‌ها با هدف شناخت پيشنيه و تبادلات فرهنگي منطقه با دو بخش فرهنگي دشت قزوين و مرکز فلات ايران و همچنين محوطه‌هاي باستاني شمال غرب کشور انجام مي‌شود.
«حميدرضا ولي‌پور»، سرپرست هيات کاوش در تپه خالصه با اعلام اين خبر به ميراث خبر گفت: «تپه خالصه، محوطه‌اي باستاني متعلق به دوره نوسنگي و مس و سنگ است. يکي از مهمترين اهميت‌هاي کاوش در اين تپه، انجام نخستين مطالعات علمي باستان‌شناسي در حوزه ابهر در استان زنجان است.»
پيش از اين ابهر به منظور تهيه نقشه باستان شناسي مورد مطالعات بررسي و شناسايي قرار گرفته بود اما تاکنون هيچ يک از محوطه‌هاي باستاني اين شهرستان به خصوص در دوره نوسنگي و مس و سنگ مورد مطالعه قرار نگرفته بود.
ولي‌پور در ادامه گفت: «مطالعه دوره نوسنگي و مس و سنگ ابهر اين امکان را مهيا مي‌کند تا مقايسه‌اي ميان تبادلات، تشابهات و حتي تفاوت‌هاي فرهنگي ميان اين حوزه فرهنگي با دو حوزه دشت قزوين و شمال غرب کشور صورت گيرد.»
آنچه که اهميت انجام اين مطالعات را دو چندان مي‌کند، وجود کوريدوري فرهنگي، حدفاصل ميان مياندوآب، ابهر و زنجان است که از گذشته تا امروز رابط ميان دو منطقه فرهنگي شمال غرب کشور با مرکز فلات ايران بوده است.
ولي‌پور دراين‌باره گفت: «اين يک کوريدور طبيعي فرهنگي است که از گذشته تا امروز رابط فرهنگي دو نقطه مهم کشور، يعني شمال غرب و مرکز فلات ايران بوده و از اين بابت اهميت زيادي داشته است. آنچه در اين مطالعات مي‌تواند نقش مهمي داشته باشد، فهم اين موضوع است که اين کوريدور فرهنگي به کدام يک از اين مناطق فرهنگي، نزديکي بيشتري داشته و به کدام منطقه فرهنگي شمال غرب کشور و مرکز فلات ايران تعلق دارد.»
وي با بيان اين موضوع که پس از انجام لايه‌نگاري و کاوش‌هاي کاوش‌هاي باستان‌شناسي بخشي از ساختارهاي اقتصادي، اجتماعي دوره نوسنگي و مس و سنگ منطقه آشکار مي‌شود، گفت:« تپه خالصه، تپه‌اي کم ارتفاع است و احتمالا لايه‌هاي باستاني نهفته در آن زير رسوبات مدفون شده‌اند. احتمالا ما در اين محوطه باستاني با روستاهاي اوليه و يا استقرارگاه‌هاي فصلي و حتي دائم متعلق به 7 و 8 هزار سال قبل مواجه مي‌شويم.»
ولي‌پور در ادامه گفت:« شواهد سطحي از قبيل سفال‌هاي بدست‌آمده و پراکنده در سطح محوطه نشان مي‌دهد که احتمالا اين تپه باستاني تنها دو دوره نوسنگي و مس سنگ طي کرده و پس از آن متروک شده است. اما اين موضوع پس از ايجاد ديواره لايه‌نگاري آشکار مي‌شود.»
وي گفت:« سفال‌هاي نخودي و منقوش با خميره متخلخل در سطح محوطه پيدا شده است که بي شباهت به سفال‌ها و نمونه‌هاي بدست‌آمده در قزوين و محوطه‌هايي چون تپه زاغه نيست.»
تپه خالصه در يک کيلومتري جنوب خرمدره واقع شده است. اطراف اين محوطه باستاني را باغات انگور دربرگرفته است و رودخانه ابهر از فاصله‌اي کمتر از يک کيلومتري آن عبور مي‌کند.
از آنجايي که باغات متعددي دورتادور اين محوطه باستاني را محصور کرده‌اند، آنچه اکنون قابل استفاده مانده محوطه‌اي به وسعت دو هکتار است. اما باستان‌شناسان حدس مي‌زنند پس از انجام مطالعات گمانه‌زني وسعت اين محوطه در مسير باغت افزايش يابد.
کاوش‌هاي باستان‌شناسي در محوطه باستاني خالصه پژوهشي آموزشي است و در اين کاوش‌ها دانشجويان رشته باستان شناسي دانشگاه آزاد اسلامي ابهر نيز شرکت دارند.
posted by Mehran Baharlı at
10:39 PM
2 Comments:
متاسفانه باید گفت که خبر به صورت ناقص داده شده است این بدلیل ضعف آگاهی نویسندگان آن می باشد.سهرستان خرمدره یکشهرستان کاملا مستقل بوده و با شهرستان ابهر هیچ گونه تداخلی ندارد. تفاوت قدمت تاریخی این دو شهر نیز بسیار زیاد است. در حالی که شما خرمدره را جزیی از شهرستان ابهر عنوان کرده اید که غلط است و امیدوارم که این اشتباه فاحش تفرقه افکن را هر چه سریعتر تصحیح نمایید. زیرا بجای اینتکه به آذربایجان خدمت کرده باشید . تیشه بر ریشه شهر قدیمی خرمدره زده اید. . .
خرمدره دارای قدمتی باستانی و8000 ساله است.در حالی که خود ابهر بتا قدمتی حداکثر 1400 ساله قابل مقایسه با شهر خرمدره نیست. متاسفانه باید گفت که این اثار باستانی یافت شده در تپه خالصه شهرستان خرمدره متعلق به خود این شهر بوده وبه شهرستان ابهر هیچ گونه ربطی ندارد.
Post a Comment
Subscribe to Post Comments [Atom]
<< Home