Tuesday, November 13, 2007

تخریب شهر سوخته کاغذکنان و سکوت مسئولان میراث فرهنگی آذربایجان شرقی



تخریب شهر سوخته کاغذکنان و سکوت مسئولان میراث فرهنگی آذربایجان شرقی


سالها گذشت تا نوشدارویی که مردم سالها انتظارش را می کشیدند بیاید و مرحمی باشد برای درد دل مردم زحمت کش کاغذکنان و ایجاد اشتغال برای جوانان و جلوگیری از مهاجرت و شاید برگشت عده ای مهاجر که در شهرهای دیگر که از این خانه به آن خانه مستأجر و دربه در هستند و کلام بهتر برگرداندن آب از جوی رفته، بله نوشداروی ما شهرک صنعتی است اقدامی که 20 سال پیش باید می شد ولی نشد تا این که چند سال پیش زمزمه احداث شهرک صنعتی توسط سرمایه داران کاغذکنانی مقیم تهران مطرح شد و استقبال خوبی نیز از طرف مردم شد بعد از تشکیل جلساتی در تهران و کاغذکنان و اعلام آمادگی سرمایه داران و گرفتن مجوز بحث شناسایی مکان ایجاد شهرک صنعتی مطرح شد. در این میان چیزی که بیشتر از همه حرف اول برای قرار گرفتن شهرک را می زند نزدیکی به راههای مواصلاتی، وجود زمین مناسب، آب مورد نیاز، برق، گاز، تلفن می باشد پس طبیعی بود که این شهرک در نزدیکی جاده اردبیل و میانه و نزدیکی به مرکز بخش که امکاناتی از قبیل گاز را دارد قرار خواهد گرفت.





گزینه اول 2 کیلومتری شهر آقکند به سمت روستای قره بلاغ بود که بنا به دلایل نامعلوم منتفی شد. گزینه دوم زميني مابین روستای قره بلاغ و روستای احمدآباد بود که موقعیتی استراتژیک داشت عبور جاده اردبیل و جاده اصلی میانه به بخش کاغذکنان و وجود زمینی بکر و بایر که مکان مناسبی برای شهرک صنعتی بود. مردم روستای قره بلاغ نیز با استقبال از این طرح با دادن زمین آنجا به صورت رایگان و همچنین آب یکی از چشمه های روستا جهت ساخت شهرک صنعتی اقدام کردند که اسناد این واگذاری هم اکنون نیز موجود می باشد.

سرمایه گذاران از این اقدام اهالی روستا خوشحال بودند ولی همه چیز به یکباره تغییر کرد و با منتفی شدن این مکان بحث ایجاد شهرک صنعتی در شهر سوخته کاغذکنان مطرح شد که گویا با مخالفت اوليه میراث فرهنگی مواجه شد ولی بعد از پیگیریهای دیگر با موافقت شهرک صنعتی در نزدیکی شهرسوخته که قسمتی از شهرسوخته را نیزشامل می شد کلنگ افتتاح شهرک صنعتی بر زمین زده شد. از همان ابتدا معلوم بود که وجود شهرک صنعتی در نزدیکی یک محوطه باستانی که حتی قسمتی از آن را نیز شامل می شود چه عواقبی می تواند داشته باشد (خودتان فکر کنید) بعد از گذشت مدتی به عینه دیدیم که بولدزر چگونه خانه هایی را که زیر خاک مدفون بودند خراب کرد وچه استخوانها و سنگ قبرههای حکاکی شده از زیر خاک بیرون آمد جه سفالهای که شکسته شد به طوری که حتی در قسمتهایی یک سوم خاک بیرون آمده از زمین که در جریان حفاری جهت لوله کشی آب بیرون آمده بود از سفالهای رنگارنک چند هزار ساله تشکیل یافته بود، تخریب سیستم لوله کشی سفالی که از سمت چشمه قاینار به شهر سوخته کاغذکنان یا همان شهر خونج می آمد و همین طور چیزهای زیاد دیگر که باید بود و دید.

لازم است خواننده گان عزیز کمی با شهر سوخته کاغذکنان یا همان شهر خونج که هر برگ از برگهای کتاب تاریخ را به عقب ورق می زنیم باز نام آن را می بینیم آشنا شوند در ادامه مطالبی را که در مورد شهر خونج در کتابها آورده شده را نگاه می کنیم .

جمال ترابی طباطبایی در کتاب آثار باستانی آذربایجان در مورد شهر سوخته چنین می نویسد:

در نزديكي آغكند ـ مركز بخش كاغذكنان ـ تپه خاكي به بلندي تقريباً 15 متر وجود دارد كه سفالينه هاي مكشوفه از آن به هزاره قبل از ميلاد برمي گردد. لذا اين سفالها گواه بر وجود تمدن سه هزار ساله در منطقه را دارد. نمونه اي از اين سفالها در اشكال آتي مشاهده مي شود كه سفال بزرگ ، لعابدار و فيروزه اي ترصيع است. پنج سفال کوچک پائين سفالهاي بزرگ نيز به رنگ نخودي و آجري روشن و از گل رس بسيار نرم ساخته شده است. اين سفالها داراي قدمت مختلفي هستند و بازه زماني هزاره قبل از ميلاد تا قرن هفتم هجري را شامل مي شود.

کاش آقای طباطبایی الان بیاید و سفالهایی را که گروه باستان شناسی از خاک بیرون می آورد را ببیند سفالهایی که با قلم مو از ز مین بیرون نمی آیند و به موزه نمی روند بلکه با بولدزر تخریب و با کامیون به چاله های کنار جاده آقکند- شیرین بلاغ انتقال می یابند. و این قسمت نیز برگرفته از کتاب کاغذکنان در گذر تاریخ ایران نوشته آقاي اكبرپرندي می باشد.

کاغذکنان(خونج) یکی از شهرهای قدیمی آذربایجان است. بر اساس منابع تاریخی، از دوران سلجوقیان تا حمله مغول شهری آباد و از نظر تجاری معروف بوده است.«خونا» و «خونج» و «خونه» نامهایی هستند که تا قرن ششم و اوایل قرن هفتم به این شهر اطلاق می شده است قدیمی ترین منبعی که تاکنون نشانی از کاغذکنان(خونج) در خود داشته است کتاب البلدان ابن فقیه است این کتاب که در حدود سال 290 هـ . ق تألیف شده از خونج به عنوان شهری از شهرهای آذربایجان یاد کرده است. بنا به نوشته استخری بزرگ ترین شهر آذربایجان در قرون سوم وچهارم هجری اردبیل بوده است. جاده اردبیل از خونج عبور می کرده به این ترتیب خونج از اهمیت تجاری و اقتصادی قابل توجهی برخوردار بوده است همچنین راه زنجان و اردبیل به مراغه نیز از کاغذکنان عبور می کرد و از طریق پل دختر از رودخانه قزل اوزن به مراغه و دیگر شهرهای آذربایجان می رسید. کتاب حدود العالم من المشرق الی المغرب نیز از سراب و میانه و خونج با عنوان شهرکهای خرد و با نعمت و آبادان و مردمان بسیار یاد کرده است.

همان طور که می دانیم، جاده ابریشم نقش مهمی در حیات اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی شهرهای ایران داشته است. در نتیجه عبور این جاده از خونج بود که این شهر در دوران قبل از یورش مغول از رونق تجاری و آبادانی برخوردار بوده است.

شهر خونج(کاغذکنان) که در مسیر بعضی جاده های تجاری قرار داشت ضاهراً در عصر سلجوقیان بسیار پیشرفت کرد. برای نظارت بر کالاهایی که از مغرب زمین به سمت مشرق برده می شد و بر عکس، مرصد یا گمرکی در کنار این جاده ها در شهر خونج وجود داشته است. ابن حوقل در نیمه دوم قرن چهارم هجری درباره گمرک کاغذکنان چنین می نویسد:

از اردبیل تا میانج 20 فرسخ است و از میانه تا خونج هفت فرسخ است و خونج شهری است دارای مرصد (گمرک امروز) برای نظارت مال التجاره هایی که از آذربایجان به نواحی ری می رود از قبیل برد، وستور و همه کالا های تجارتی از گوسفند و گاو و جز آن . مقاطعه این مرصد سالیانه صد هزار دینار به طور دائم است. و گاه یک میلیون درهم یا مقداری کمتر از آن بدان افزوده می شود و در سراسر دنیا چنین درآمدی نظیر ندارد

به خاطر عوامل یاد شده یعنی قرار گرفتن شره خونج در مسیرهای ارتباطی این شهر از قرن سوم هجری تا حمله مغول یکی از پر رونق ترین شهرهای آذربایجان بوده است.

پس با توجه به این اوصاف و شواهد موجود می بینیم که شهر سوخته کاغذکنان یا شهر خونج خوابیده در خاک از نظر باستانی چه منطقه ای می تواند باشد. ولی متأسفانه شهر سوخته کاغذکنان با 50 هکتار وسعت و یک تپه باستانی که آثاری از قلعه بوده است هنوز در فهرست آثار ملی ایران به ثبت نرسیده است. مکانی که شاید نمونه آن به اندازه تعداد انگشتان یک دست در آذربایجان شرقی و حتی ایران وجود نداشته باشد.

نمی دانیم آیا سازمان میراث فرهنگی از وجود چنین مكاني در قرن بیست و یکم خبر ندارد و یا می داند و اقدامی نمی کند. خوب است به برخی از آمار آثار تاریخی ثبت شده در کشور داشته باشیم که در روزنامه های و خبرگذاریها انعکاس یافته اند.

1- معاون سازمان میراث فرهنگی: در دو سال اخیر معادل 70 سال گذشته آثار تاریخی در کشور به ثبت رسیده است و همچنین از اختصاص سالانه یک سهمیه برای ثبت آثار ملی در فهرست آثار جهانی برای کشور انتقاد کرد و از شناسایی تعداد زیادی از آثار تاریخی کشور برای ثبت در فهرست آثار جهانی خبر داد(منبع: ایرنا 2/2/87)

دوشنبه 1 آبان 1385 سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان تهران از ثبت حمام مهدی خانی تهران در فهرست آثار ملی کشور خبر داد. از تاریخ ساخت این بنا اطلاع دقیقی در دست نیست اما با توجه به نمای ساختمان می توان زمان ساخت آن را به دوره قاجار نسبت داد که گویا حدود 100 سال پیش شخصی به نام مشهدی عباس آن را از مالک اولیه آن خریداری کرده است( منبع: پایگاه خبری تحلیلی بنا)

49 تپه تاریخی شهرستان میانه آذربایجان شرقی در فهرست آثار ملی ثبت شد

به پیشنهاد سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان شرقی 51 اثر فرهنگی، تاریخی شهرستان میانه در فهرست آثار ملی ثبت شد که 49 اثر مربوط به تپه های تاریخی است.

به گزارش روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی، خداوردی کریمی نژاد سرپرست سازمان با اعلام این خبر افزود: این آثار در اجرای ماده یک از قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و سایر مواد و نظام نامه اجرائی آن در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده که قدمت این آثار به دوره های هزاره قبل از میلاد، اشکانی، ساسانی و قرون اولیه اسلامی برمی گردد(منبع سایت میراث فرهنگی)

و حتی در سال 1382 تپه باستانی کل تپه در بخش کاغذکنان نیز در فهرست آثار ملی ایران ثبت می شود به طوری که این تپه یک صدم شهر سوخته هم نمی شود. در شهرستان میانه 49 تپه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده ولی انگار شهرسوخته با آن همه قدمت، وسعت به اندازه 49 تپه موجود در شهرستان میانه ارزش ندارد در زمانی که ما سالانه باید شاهد ثبت یکی از آثار تاریخی کشورمان در فهرست آثار جهانی باشیم اما شهر سوخته در فهرست آثار کشورمان جایی ندارد و یا آن حمامی که در تهران قدمتش به بیش از صد سال نمی رسد ثبت می شود و مشابه آن هم زیاد است ولی شهر سوخته کجاست؟ و آیا این جای یک سوال بزرگی ندارد؟ و خنده دار تر از همه قرار است از باقيمانده شهر سوخته به عنوان تصفيه خانه استفاده شود(منبع: نقشه شهرك صنعتي كاغذكنان در سايت شركت شهركهاي صنعتي آذربايجان شرقي)

مسئولان شهرک صنعتی کاغذکنان شاید هم زیاد مقصر نباشند به هر حال باید لوله کشي کرد و یا جدول گذاری و کارهای مرتبط با آن. با ثبت شهر سوخته در فهرست آثار ملی ایران ما شاهد تخریب این محوطه باستانی نمی بودیم آقایان مهندس هاشمی و مهندس حسینی و مهندس حاجی اصغری نماینده محترم ما در مجلس شورای اسلامی چرا از حق ما در حفظ آثار باستانيمان دفاع نمي كنيد چرا ميراث فرهنگي آذربايجان شرقي كه مقصر اصلي درباره شهر سوخته است را زير سوال نمي بريد.

و ما الان نمی دانیم باید خوشحال باشیم که شهرک صنعتی داریم و یا ناراحت باشیم که شهر سوخته کاغذکنان یا همان شهر خونج را داریم از دست می دهیم. شهری که اگر باستان شناسی می شد می توانست حقایقی از تاریخ و فرهنگ ایران را برای جهانیان نشان دهد. ولی ...



جمعي از جوانان كاغذكنان

محوطه 6 هزار ساله بافت تاريخي قم بخاطر نبود 5 ميليون تومان تخريب شد



محوطه 6 هزار ساله بافت تاريخي قم بخاطر نبود 5 ميليون تومان تخريب شد

خبرگزاري ميراث فرهنگي_ گروه ميراث فرهنگي_ حسن ظهوري_مجتمع تجاري بافت تاريخي قم در حالي روي آثار 6 هزار ساله ساخته مي شود که پيش از اين پژوهشکده باستان شناسي مجوز کاوش در اين محوطه را صادر کرده بود اما سازمان ميراث فرهنگي استان و پژوهشکده اعتبارات ميليوني اين کاوش را تامين نکردند.



"سيامک سرلک"، سرپرست کاوش باستان شناسي در محوطه شادقلي قم دراين باره به ميراث خبر گفت: «محوطه شاد قلي در راستاي احداث مسير پروژه عمارياسر به شدت تخريب شد و بر همين اساس يک فصل کوتاه کاوش در آن به انجام رسيد که منجر به کشف آثار 6 هزار سال پيش شد. اين درحالي است که قرار بود اين کاوش ها ادامه داشته باشد که به علت عدم تامين اعتبار اندک آن بلاتکليف ماند.»



وي افزود: «مجوز کاوش در محوطه شاد قلي حدود 4 ماه پيش صادر شد اما نه پژوهشکده باستان شناسي و نه سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري قم حاضر به تامين اعتبار آن که بالغ بر 5 ميليون تومان بود نشدند.»



به گفته سرپرست کاوش باستان شناسي در محوطه شادقلي قم اين درحالي است که بودجه کاوش در يک محوطه باستاني بيش از اين است و قصد هيات باستان شناسي مستند نگاري محوطه بوده است.



درحالي كه باستان‌شناسان پس از كاوش‌هاي خود در بافت تاريخي شهر قم مسئولان اين شهر را نسبت به وجود آثاري متعلق به 6 هزار سال پيش آگاه كردند، هم‌اكنون مجتعمي تجاري در بافت تاريخي روي آثار 6 هزار ساله و در عرصه و حريم دو خانه تاريخي ساخته مي‌شود.



به گفته انجمن‌هاي فعال ميراث فرهنگي در استان قم،‌ اسكلت اين مجتمع تجاري بالا رفته است و از سوي ديگر نه تنها آثار باستاني موجود در بافت تاريخي تخريب شده كه اين مجمتع تجاري در حريم دو خانه تاريخي بافت قم قرار گرفته است.



ساخت اين مجتمع در حالي در بافت تاريخي قم ادامه دارد كه بنا به دلايل نامعلومي هيچ‌يك از كارشناسان ميراث فرهنگي حاضر به صحبت كردن درباره آن نيستند.


محوطه 6 هزار ساله بافت تاريخي قم بخاطر نبود 5 ميليون تومان تخريب شد

http://www.chn.ir/

حمام قاجاري كدخدا به جمع تخريب هاي سريالي آثار باستاني تورک مي‌پيوندد



حمام قاجاري كدخدا به جمع تخريب هاي سريالي آثار باستاني تورک مي‌پيوندد

به رغم پيگيري هاي متعدد دوستداران ميراث فرهنگي از مسوولان و كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران ،هنوز حمام كدخدا منطقه 12 در معرض خطر تخريب از سوي مالك خود است.

بي توجهي مسوولان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران به اين حمام قاجاري كه در زمره آثار ملي جاي دارد در حالي است كه بادگير تاريخي حوزه هنري روز گذشته به دنبال ساخت و سازهاي مديران اين حوزه به كلي نابود شد .

“مهدي باداميان”، يكي از دوستداران ميراث فرهنگي و حمام داران منطقه 12 با اعتراض به وضعيت به وجود آمده براي حمام هاي تاريخي اين منطقه گفت :« متاسفانه وضعيت حمام هاي تاريخي منطقه 12 رو به نابودي مي برد به خصوص حمام كدخدا كه مالك آن دارد به تدريج اقدام به تخريب كرده است .»

وي افزود:« بارها با كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران تماس گرفته ام اما متاسفانه تا كنون براي رسيدگي به اين بناي تاريخي نيامده اند و رييس صنف حمام داران تهران مانع از ادامه روند فعاليت هاي اين فرد سودجو شده است .»

“كردي”،يكي از اعضاي صنف حمام داران درباره وضعيت حمام تاريخي كدخدا گفت :« اگر چه تا كنون از كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي براي رسيدگي و نظارت به اين اثر تاريخي نيامده اند اما به راي اعضاي صنف عمليات ساخت و ساز حمام كدخدا متوقف شده است .»

“حميد آقايي “،يكي ديگر از علاقمندان به سرنوشت بناهاي تاريخي تهران با اظهار تاسف از تخريب تدريجي حمام كدخدا گفت :« براي چندمين بار است كه با مسوول حقوقي و كارشناس ثبت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران تماس مي گيرم كه مانع از تخريب اين حمام شوند .آنها قول مساعد دادند اما هيچ اقدامي نكردند .»

پيگيري هاي خبرنگار ميراث از مسوولان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران به هيچ نتيجه اي نرسيد .

چنانچه مسوول ثبت آثار تاريخي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران در گفت و گو با خبرنگار ميراث تنها به ارايه اطلاعاتي در زمينه ثبت بودن اين بنا در فهرست آثار ملي اكتفا كرده و قول نظارت به آن را دادند .

از سوي ديگر “كيانوش تكلو “،مسوول حقوقي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران با تاكيد بر پيگيري اين پرونده ، بر اهميت اين اثر تاريخي صحه گذاشتند .

كارشناس ديگر اين سازمان “سيروس نيا “، از روند برنامه هاي رسيدگي به حمام هاي تاريخي اظهار بي اطلاعي كردند .

تغيير مديريت اين سازمان نيز باعث شد كه پرس و جو از رييس جديد آن به نتيجه قابل توجهي نرسد .

به نظر مي رسد مسوولان و كارشناسان تنها بعد از تخريب آثار تاريخي است كه قرار است اظهار بي اطلاعي كرده و نبود همكاري سازمان هاي ديگر را دليل اصلي نابودي بناهاي تاريخي عنوان كنند.chn

اعلمی مانع تخريب بخشي از ميراث فرهنگي تبريز شد



اعلمی مانع تخريب بخشي از ميراث فرهنگي تبريز شد

میللی شورا- دوشنبه 21 آبان ماه: فارس: عضو فراكسيون اقليت مجلس گفت: با پيگيري‌هاي صورت گرفته از سوي وزارت كشور ازتخريب بازارچه سنتي سماورسازان و مغازه‌هاي درب باغميشه تبريز جلوگيري شد.
اكبر اعلمي نماينده تبريز در مجلس در حاشيه جلسه علني امروز يكشنبه مجلس در جمع خبرنگاران گفت: به دنبال طرح سوال از وزير كشور درباره ساخت و سازهاي غيرمجاز در اين منطقه مصطفي پورمحمدي وزير كشور در نامه‌اي به اينجانب اعلام كرد كه با پيگيري‌هاي انجام شده از ساخت و سازها در اين منطقه تاريخي جلوگيري شده است.

وي افزود: وزير كشور در اين نامه تصريح كرد كه بعد از شروع ساخت و سازهاي جديد در بازارچه مذكور و درب باغميشه، سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان شكوائيه‌اي را تسليم مراجع قضايي و دادستان عمومي و انقلاب تبريز نموده كه در حال پيگيري است.

نماينده تبريز خاطرنشان كرد: وزير كشور در اين نامه تاكيد كرد كه استانداري آذربايجان شرقي نيز علت صدور مجوز ساخت و ساز در محوطه مذكور را از شهرداري تبريز استعلام و از ادامه ساخت و سازها جلوگيري نموده است.

غارتگران رژیم اپارتاید در حال غارت آثار تاریخی و طبیعی مراغه هستند



غارتگران رژیم اپارتاید در حال غارت آثار تاریخی و طبیعی مراغه هستند

میللی شورا- دوشنبه 21 آبان ماه: اعتماد ملی: شنيده شده كه نماينده مراغه در مجلس، چندي پيش در مراسمي كه به مناسبت بازگشايي هتل درياي مراغه برگزار شده بود، از فروش دندان انسان ماقبل تاريخ كه به تازگي در مناطق غني فسيلي اين شهر يافت شده، خبر داده است.به گزارش <تابناك> از مراغه، اين خبر در حالي اعلا‌م شده كه موج بي‌توجهي‌ها نسبت به ميراث غني فرهنگي كشور در اين شهر رو به افزايش است؛ ساخت خياباني در منطقه باستاني مراغه كه منجر به تخريب چندين بناي ثبت‌شده تاريخي شده و ساخت‌وسازهاي بدون مجوز در كنار مقبره هلا‌كوخان بخشي از روند نگران‌كننده رو به رشد تخريب آثار باستاني در اين شهر به شمار مي‌رود.

میللی شورا- دو سال پیش به دنبال توزیع یک نشریه دانشگاهی در مراغه و افشای غارتگران و ویرانگران شهر، جمعی از دانشجویان مراغه از جمله آقای یاشار حکاک پور روانه زندان و شکنجه شدند. دو سال پیش این دانشجویان همانهایی را می گفتند که اکنون برخی از مخالفان دولت از روی بغض احمدی نژاد می گویند. ملت آذربایجان بخوبی می داند که تا بعنوان صاحب خانه کلید خانه اش را به دست نیاورد در خانه خودش نیز غارت خواهد شد!